İran ve Aşırılıkçı Örgütler…. Çatışma Bölgelerindeki İlişkiler ve İttifaklar
Araştırma Belgesi
Giriş:
“İran’ın Radikal ve Aşırılıkçı Örgütlere Yatırımı” çalışmasının ikinci sayısı, “İran ve Aşırılıkçı Örgütler…. Çatışma Bölgelerindeki İlişkiler ve İttifaklar” başlığıyla çıkıyor. İlk olarak, İran’ın bölgedeki maşalarının Irak’tan Suriye ve Lübnan’a kadar uzanan bölgedeki gruplarla olan karmaşık ilişkisini inceliyor. Zira iki taraf arasındaki ilişkiler Suriye devrimiyle başlamadı ve İran’ın maşalarının Irak ve Lübnan’daki faaliyetlerinin Suriye sahasına özel bir etkisi var. İlk sayıda İran’ın aşırılıkçı gruplarla yasak(mahrem) ilişkisinin başlangıcını açıkladığımız gibi, aralarındaki çıkar ilişkisinin boyutlarını anlamak için burada haritadaki kapsamı genişlettik. El Kaide’nin Suriye devrimine, elleriyle acılar yaşattığı “kardeşleri” olduğu gibi İran’ın da bölgede kullanıp kendileriyle vurduğu maşaları var. Bu sebeple hem İran’ın maşalarının hem de Irak, Suriye ve Lübnan’daki El Kaide’nin kardeşlerinin ve başkalarının içinde yer aldığı karşılıklı çıkar ilişkisinin kanıtlarını anlatarak iki tarafa kapsamlı ve bütünsel bir bakış açısıyla göz attık.
Bir de normal şartlarda, aşırılık yanlısı örgütlerin terör operasyonlarını kolaylıkla gerçekleştirme güçlerinin olmaması ve sempatizanlarından toplayabileceklerinden daha yüksek fonlara ihtiyaç duymalarına rağmen, IŞİD’i “tarihteki en zengin terör örgütü” yapan şeyin ne olduğunu araştırmaya koyulduk. Bu durumun birçok nedeni olmasına rağmen, İran ve maşalarının şüpheli fonlarla bağlantısı var. Ayrıca aşırılıkçı ve radikal örgütlerin bu paraları kullanma yollarını ve yeni kaynakları nasıl elde ettiklerini inceledik. Nihayetinde İran ve maşalarının bu örgütleri finanse etme ve kaynaklarını geliştirme konusunda rol üstlendiğini açığa çıkardık.
İran ile aşırılık yanlısı örgütler arasındaki ilişki Suriye sahası ve komşu ülke Irak arenasıyla sınırlı kalmış gözükmüyor. Aksine, bu ilişki diğer ülkelerdeki yıkıcı çıkar bazlı projelerini içerecek şekilde uzamış durumda. Çalışmanın bu sayısı İran’ın özellikle Arap Körfez ülkelerinde ve genel olarak Sünni çoğunluğun olduğu bölgelerde aşırılık yanlılarını desteklemekle olan ilişkisini ortaya çıkardı.
Çalışma, her iki tarafın (İran ve radikal-aşırılıkçı gruplar) ortak hedeflerini gerçekleştirmek için, birbirlerine karşı düşmanlıklarını beyan ettikleri sloganlarını kulak ardı ederek yüksek bir pragmatizm ve faydacılığa dayalı bir yaklaşımı benimsediğine dair bir açıklama ile nihayete eriyor.
Araştırmayı, İran’ın radikal ve aşırılıkçı örgütlere yatırımı çalışmasından sonra bir dizi tavsiyeyle sonlandırıyoruz. Çünkü İran’ın bu örgütlerle ilişkisi süreklilik arz ediyor. Dolayısıyla başka kanların ve yeni çabaların heder olmaması için daha önce bu ilişkiyle alakalı olarak ortaya konulanlar tespit ve çalışmalardan yararlanmak gerekiyor.
Raporun tamamını okuyun (Arapça)
مؤسسة بحثية سورية تسعى إلى الإسهام في بناء الرؤى والمعارف بما يساعد السوريين على إنضاج حلول عملية لمواجهة التحديات الوطنية المشتركة وتحقيق التنمية المستدامة
