ORSAM’ın, Siviller için Adalet ve Barış Derneği Ortaklığında Gerçekleştirdiği ‘Suriye’nin Geleceği: Yerel ve Bölgesel Dinamikler’ Başlıklı Çalıştayına Suriye Diyalog Merkezi’nin Katılımı
Suriye Diyalog Merkezi Politika Analiz Birimi Müdürü Muhammad Salem, Ortadoğu Araştırmaları Merkezi(ORSAM) ve Adalet ve Barış için Siviller Derneği tarafından Ankara’da düzenlenen çalıştaya katıldı. Çalıştay, bölgenin siyasi arenadaki gelişmelerini ve bunların Suriye dosyasına etkisini tartışmak üzere gerçekleştirildi.
Çalıştayda Suriye meselesinin birçok yönü ele alındı. Bunlar arasında; rejimin uzlaşmazlığı ve Anayasa Komisyonu’nun hiçbir faydalı sonuç alamaması zemininde siyasi çözümün geleceği ve anayasa değişikliğinin gerçek bir siyasi çözüm olasılığına etkisi konuları yer aldı. Ayrıca siyasi çözüme ulaşılamaması durumunda beklenen senaryolara da değinildi.
Salem çalıştayda ayrıca, Suriye’deki durumun, uluslararası ve ulusal düzeydeki başarısızlık açısından Filistin veya Kıbrıs gibi diğer sorunlardan farklı olmadığına dikkat çekti. Anayasa Komisyonu’nun iki yıldan fazla bir sürede 6 toplantı yapmasına rağmen rejimin uzlaşmazlığı nedeniyle gerçek bir ilerleme veya genel metinler konusunda bir uzlaşma kaydedemediğine işaret etti.
Salem, Suriye’nin Lübnan ve Irak gibi bir duruma doğru gittiği bir süreçte, hukuktan ve devletten daha güçlü milisler ve silahlı gruplar da dahil olmak üzere fiili otoritelerin sahada bulunması sebebiyle hukukun üstünlüğünün olmadığı bir ülkede anayasanın çok da önemli olmayacağına dair fikrini serdetti ve Suriye’nin ancak çok uzun bir süre sonra devlet kurumlarına ve merkezi otoriteye geri dönebileceğini söyledi.
Araştırmacı, Suriye’deki Türk nüfuz alanlarının varlığının devam etmesi ve muhalif güçlerle iş birliği içinde istikrara kavuşması için çalışmanın son derece önemli olduğuna; aynı zamanda Suriye’ye ilişkin Türk-Rus anlaşmalarının öne çıkan özelliğinin de muğlak ve hassas olmasına dikkat çekerek, genellikle bu tür anlaşmalarda detayların “yapıcı belirsizlik” olarak bırakıldığını, böylece metinlerin bağlama göre birçok yoruma açık olduğunu belirtti.
Çalıştayda uluslararası aktörlere ilişkin konular, Amerika’nın Suriye’den çekilme ihtimali ve bu ihtimalin gerçekleşmesi halinde bundan kimin yararlanacağı gibi konular ele alınıp Rusya’nın Suriye’deki etki alanlarını genişletme girişimlerine ve İran’ın Suriye toplumunu değiştirme çabalarına değinildi. Son olarak, bazı bölge ülkelerinin Esad rejimi ile normalleşme girişimleri konuşuldu.
Çalıştayda ayrıca Suriyelilerin Türkiye’deki durumu, toplumsal yapıya etkileri ve Suriyelilerin Türkiye’de maruz kaldığı bazı sorunlar nedeniyle tırmanan gerilim irdelendi.
مؤسسة بحثية سورية تسعى إلى الإسهام في بناء الرؤى والمعارف بما يساعد السوريين على إنضاج حلول عملية لمواجهة التحديات الوطنية المشتركة وتحقيق التنمية المستدامة
