Suriye’de Kurtuluş Sonrası Eğitimin Yeniden İnşası: Dünyadan Farklı Deneyimlerin Karşılaştırmalı Bir İnceleme
Özet:
Bu rapor, Suriye’nin kurtuluş sonrasında eğitim sisteminin yeniden yapılandırılmasına ilişkin kapsamlı bir vizyon sunmakta; yıkıcı çatışmalardan çıkan ülkelerin deneyimleri ile dünya çapında eğitimde öne çıkmış ülkelerin uygulamalarını analiz etmektedir. Rapor, eğitimin yalnızca bilgi aktarımı veya fiziksel altyapının yeniden inşası süreci olmadığını, ulusal kimliğin yeniden şekillendirilmesinde, yurttaşlık değerlerinin güçlendirilmesinde, zarar gören toplumsal dokunun onarılmasında ve ulusal kalkınma sürecini yönlendirecek insan kaynağının oluşturulmasında kritik bir kaldıraç işlevi gördüğünü temel varsayım olarak kabul etmektedir.
Rapor, Almanya’nın birleşme sonrası, Ruanda’nın soykırım sonrası ve Bosna-Hersek’in savaş sonrası eğitim sistemlerini yeniden inşa etme tecrübelerini incelemekte; ayrıca Finlandiya, Singapur ve Kanada gibi gelişmiş ülkelerin eğitimde kaydettiği niteliksel sıçramaları ele almaktadır. Amaç, bu deneyimlerden Suriye bağlamına uyarlanabilecek dersler çıkarmaktır. Karşılaştırmalı analiz, başarılı bir eğitim yeniden inşa sürecinin kurumsal reform, müfredat geliştirme, öğretmen eğitimi ile öğrencilere yönelik psikososyal destek programlarının bütüncül bir yaklaşımla birleştirilmesini gerektirdiğini ortaya koymaktadır.
Bunu takiben rapor, Suriye’de devam eden coğrafi ve siyasi bölünmeler ışığında eğitimin mevcut durumunu analiz etmekte; savaşın neden olduğu eğitim altyapısındaki ağır yıkım, milyonlarca çocuğun uzun süreli eğitimden kopması ve nitelikli öğretmenlerin büyük ölçüde göç etmesi veya kaybedilmesi gibi sonuçları ele almaktadır. Rapor, her türlü reform planının okul binalarının yeniden rehabilitasyonu, eğitimin tüm bölgelere ayrım yapılmaksızın ulaştırılması ve müfredatın ulusal uzlaşı ile toplumsal bütünleşme hedeflerine hizmet edecek şekilde uyarlanması gibi acil öncelikleri dikkate alması gerektiğini vurgulamaktadır.
Rapor, uygulanabilir bir dizi öneri de sunmaktadır. Bunların başlıcaları; kapsayıcılık, adalet ve yenilik ilkelerine dayalı birleşik bir ulusal eğitim reformu çerçevesinin oluşturulması; öğrenme açıklarını kapatmak ve toparlanma sürecini hızlandırmak amacıyla teknoloji entegrasyonunun sağlanması; öğretmenler için sürekli mesleki gelişim programlarının güçlendirilmesi ve eğitim personelinin yeniden nitelendirilmesi; ayrıca çocuklar ve gençler üzerindeki savaş etkilerini giderecek psikososyal unsurların eğitim programlarına dâhil edilmesidir. Rapor, bu önerilerin hayata geçirilmesinin, devlet kurumları, sivil toplum ve uluslararası kuruluşlar arasında etkin bir ortaklık kurulmasını; sürdürülebilir finansman sağlanmasını ve kalite ile sürekliliği garanti altına alacak izleme-değerlendirme mekanizmalarının oluşturulmasını gerektirdiğini savunmaktadır.
Sonuç olarak rapor, Suriye’de eğitimin yeniden inşasının yalnızca teknik bir süreç değil, aynı zamanda adalet, yurttaşlık ve refah temelleri üzerine devletin ve toplumun yeniden inşasında birleştirici ulusal bir proje olduğunu vurgulamaktadır. Eğitime yapılan yatırımın, gelecek nesiller için istikrarlı ve müreffeh bir geleceği güvence altına almak adına uzun vadede en yüksek getiriyi sağlayacak yatırım olduğu ifade edilmektedir.
Raporun tamamını okumak için tıkla (Arapça)
بكالوريوس في الترجمة ودبلوم إدارة أعمال، حاصلة على درجة الماجستير في العلاقات الدولية من جامعة kulture في تركيا، مهتمّة بالقضايا المجتمعية للسوريين في الداخل وفي تركيا.
