Giriş:
Çatışma yaşanan herhangi bir bölge ile ilgili istikrar ve toparlanma süreci hakkında konuşulacağı zaman güvenlik konusu birincil husus olarak ele alınmalıdır. Çünkü güvenlik meselesi, çatışmanın bittiğinin veya bitme aşamasında olduğunun temel göstergesidir. Yeniden yapılanma sürecinin zemini olan ekonomik ve sosyal kalkınma sürecinin de başlama noktasıdır.
Türkiye’nin kontrolü altında bulunan ve Suriye’nin farklı illerinden göçe zorlanan insanların yerleşmesi için “güvenli bölge” olarak nitelenen özgürleştirilmiş bir toprak parçası olan Suriye’nin Kuzeyi ile ilgili çok şey konuşuluyor. Bununla birlikte, yıllardan beri özgürleştirilmiş bir alan olmasına rağmen halen iyileştirilmeyen güvenlik koşullarını eleştiren söylemler de mevcut.
İleri sürülen iddialar ve karşı iddia çerçevesinde şu sorunun sorulması gerekmektedir:
Özgürleştirilip sivil idareyle yönetilmeye başlandığından itibaren bu ‘’güvenli bölgeler”in durumu ne şekilde değişti?
Bu bölgelerde ekonomik çalışmalar başta olmak üzere, yeniden yapılanma projelerinin başlatılması için güvenlik ve istikrara yönelik olumlu gelişmeler yaşamakta mıdır?
Bu soruyu cevaplayabilmek için, bu bölgenin gerek IŞİD gerekse Suriye Demokratik Güçleri’nden geri alınmasının üzerinden yıllar geçtikten sonra yaşanan gelişmeleri kapsamlı bir çalışmayla incelemek gerekir. Bu şekilde bölgenin potansiyelini ve sorunlarını belirleme fırsatı bulunacaktır.
Bu rapor Afrin, Azaz, El Bab ve Cerablus gibi büyük ve önemli olan iller ile tüm bölgenin bir örneği olması bakımından Barış Pınarı bölgesinde 01.01.2021-30.04.2022 tarihleri arasında yaşanan en önemli olayların değerlendirmesine dayanıyor. Bu yerlerin seçilmesinin sebebi coğrafi olarak, incelenen tüm alana dağılmasındandır. Bunun yanı sıra, nüfusun en büyük kısmı buralarda toplanmakta. Bu iller bölgedeki yaşayan toplam nüfusun yaklaşık yarısını oluşturuyor. Ayrıca söz konusu yerler Türk eyalet ve illerine bağlı merkezi ve bağımsız yerel meclisler tarafından yönetilmektedir.
İncelenen dört şehrin -kırsal kesimler hariç- ve Barış Pınarı bölgesinin güvenlik durumu resmi istatistiksel verilerin olmaması sebebiyle bölgeye dair günlük haberleri aktaran medya sitelerindeki haberler incelenerek değerlendirildi. Öyle ki bir dizi medya sayfası, haberlerin yapılmasında metodoloji ile ilgili kriterlere uygun olduğundan, çarpıtma yapılmadığından, abartıdan uzak olduğundan ve olayı belgeleyen fotoğraf ve videolarla desteklendiğinden emin olunduktan sonra güvenilir bulundu. Ayrıca haberlerin doğruluğunu teyit etmek için sayfalar arasında karşılaştırmalar yapıldı.
Analiz raporunun tamamını okumak için (Arapça)
مؤسسة بحثية سورية تسعى إلى الإسهام في بناء الرؤى والمعارف بما يساعد السوريين على إنضاج حلول عملية لمواجهة التحديات الوطنية المشتركة وتحقيق التنمية المستدامة