Keşşaf Sempozyumunun Medya Raporu ‘’Başar Esad Düğümünün Çözülmesi İçin Yapılan Uluslararası Müzakereler ve Ulusal Dönüşüm Projesinin Yokluğunun Riskleri’’
“Beşar Esad Düğümü” Suriye’de siyasi çözüme ulaşma sürecinde en büyük engellerden bir tanesiydi. Problem 2012 yılında 1. Cenevre Bildirisi açıklanınca ortaya çıkmıştı. Toplantı bitiminde bildiriyi imzalayan ülkeler bildirinin beyannamesinde anlaşamamıştı. Katılımcıların bir kısmı bildirinin Esad’ın geleceği konusuna değinmediğini söylerken, diğer bir kısmı bildirinin uygulanmasının Esad’ın gitmesi ve Suriye geleceğinde hiç rolünün olmayacağı anlamına geldiğini söylüyordu.
‘’Esad’ın Kaderi’’ konusunun göründüğünden karışık bir gerçeğin yansıması olması öyle ki devletin merkezileşmesi ile yönetim ve idare sistemiyle bağlantılı, Suriye devletinin alacağı halin jeopolitik, diplomatik ve askeri boyutlarını ortaya koyması ve rejimin bağlantı kurmak istediği coğrafi ve toplumsal eksenleri vurgulamasını göz önünde bulundurarak, Suriye Diyalog Merkezi, Stratejik Gözlemevi ile birlikte İstanbul’da 7 Ağustos 2017(15 Zilkade 1438) tarihinde ‘’Beşar Esad Düğümü: Yeni Gelişmeler ve Rejimin Çökmesine Etkileri’’ başlığı altında bir tartışma sempozyumu gerçekleştirdi.
Bu raporda, gerek aynı konuda pozisyon belgesini sunan stratejik uzmanlar tarafından gerekse yorum yapan katılımcılar tarafından müdahale yoluyla sempozyumun nasıl gerçekleştiği anlatılmakta, ortaya çıkan ana başlıklar ve fikirler açıklanmaktadır.
Rapor üç tane eksenden oluşmaktadır. Birincisi, strateji uzmanı tarafından sunulan durum değerlendirme dosyası. Başlangıçta Şam’daki yönetimin jeopolitik boyutlarından bahsedildi akabinde rejimi rehabilite etmek için uluslararası zeminde sarf edilen iki tür çabadan söz edildi. Birincisi, Esad’ın gitmesi konusunda uluslararası tavırların gevşek olması, ikincisi ise rejimin sisteminin rehabilite edilmeye çalışılması. Ek olarak bu denemelerin başarısız olmasının sebebinin rejimin tükenmiş olup ordu, güvenlik ve ekonomik alanlara hâkim olamamasından kaynaklandığı vurgulandı. Ardından, Beşar Esad’ın kaderini müzakere masasından bir dizi önlem ve araç da dahil olmak üzere girişim planına taşıyacak ulusal bir strateji önerisi sunumu ile bitirildi.
İkinci eksen, katılımcılar tarafından yapılan ve üç ana başlık altında sınıflandırılan yorumları içermektedir:
Birincisi: Başar Esad düğümünün tanımlanması. Katılımcıların bir kısmı düğümün Esad’ın göreviyle ilgili olduğunu dile getirirken ikinci kısmı da problemin güvenlik ve askeri boyutlarını vurguladı. Diğer kısmı ise düğümün bölgesel ve uluslararası bağlamın bir parçası olarak savundu.
İkincisi: Başar Esad düğümünün sebepleri. Burada da katılımcıların bir kısmı, devrim güçlerinin rejime uygun bir alternatif bulamaması nedeniyle düğümün oluştuğuna inanırken, diğer kısmı ise, dış faktörler olarak bölgesel ve uluslararası politikaların bu konuda düğümün daha da karışık olmasına sebebiyet verdiğini dile getirdi.
Üçüncüsü: Başar Esad düğümünün çözümü. Katılımcılar bu konuda, hem düğümle uğuraşacak araçlar ve genel metotları önerdi, hem de düğümü çözecek bu araçl ve özel metotlar üzerine ayrıntılı bir şekilde konuştular.
Üçüncü ve son eksen, strateji uzmanlarının sırayla belirtmiş olduğu yorumlarını ana hatlarıyla özetlemeye ayrıldı.
مؤسسة بحثية سورية تسعى إلى الإسهام في بناء الرؤى والمعارف بما يساعد السوريين على إنضاج حلول عملية لمواجهة التحديات الوطنية المشتركة وتحقيق التنمية المستدامة
