Esad Rejiminin, Depremi Siyasi Bir Malzemeye Dönüştürmesi… Yalnızlığına Son Verecek Siyasi ve Ekonomik Kazanımlar
Suriye Diyalog Merkezi Politika Analiz Birimi’nin Hazırladığı Rapor
Özet:
Esad rejiminin medya makinesi, Batı’nın Suriye’ye uyguladığı yaptırımların, yardım gelmemesinin nedeni olduğunu öne süren yoğun kampanyalar başlattı. Ve depremin yansımalarıyla yüzleşmenin önüne engel koydu. Ta ki bu kampanyalar ABD üzerinde baskı kurmaya yaradı ve ABD, deprem müdahalesine ilişkin tüm konularda Suriye’yi “Sezar Yasası” kapsamında uygulanan yaptırımlardan altı ay süreyle muaf tuttu.
Esad rejimi, tüm Suriye topraklarındaki her Suriyeliye yardım etmeye ve yardımların ulaştırılmasını koordine etmeye hazır olduğunu iddia etti. Ancak kendi bölgelerinde öncülük ettiği insani müdahale tarzı; yardımların çalınması, satılması ve yardım işini icra edenlere şantaj yapılması şeklinde kendini gösterdi. Böylece Suriye muhalefetinin kontrolü altında bulunan ve depremden en fazla zarar gören bölgelere yardımların girişinin önüne lojistik engeller koydu. Bu, Esad rejiminin bir kez daha siyasi kazanımlar elde etmek için insani felaketi bile istismar ettiğini ve Suriye halkına yardım ve destek vermenin kendisinin son kaygısı olduğunu hiçbir şüpheye yer bırakmayacak şekilde teyit etti.
ABD Hazine Bakanlığı’ndan yapılan düzeltmede, yaptırımların dondurulması kararının, Esad rejimi hükümetine bağlı herhangi bir tarafla mali işlem yapılmasına veya yaptırım listelerinde yer alan kişilerle işlem yapılmasına izin verilmesini içermediğinin altı çizildi. Suriye petrolünün ithalatına yönelik yasak hâlâ devam ediyor. Bu husus Esad rejimine geçici olarak bazı siyasi ve ekonomik kazanımlar elde etme fırsatı veriyor.
Birleşmiş Milletler, Esad rejiminin “egemenlik” ilkesini ihlal etmemesi iddiasına uymasının gerekliliği bahanesiyle Suriye’ye başka sınır kapılarından yardım gönderilmesini erteledi. Bununla beraber Uluslararası Ceza Mahkemesi ve Uluslararası Adalet Divanı’nın hukukçuları ve eski hakimleri, Güvenlik Konseyi’nin izni olmadan sınırdan Suriye’ye yardım geçişinin devam etmesinin yasal olduğunu açıklayan bir mektup yolladı.
Esad rejiminin deprem felaketiyle mücadeledeki politikası, Arap devletleri nezdinde ve uluslararası sahnede tekrar göze girmeye çalışma ve kendini tabanına gösterme üzerine odaklandı. Bu durum, kendisine ait medyada uluslararası ve siyasi karşılıklı ilişkilerin varlığına dair haberlerinin artmasında ve ihtiyaç duyulan yardımlarla desteği sağlama yarışında açıkça görüldü. Esad rejimiyle bocalayan normalleşme sürecine destek olan bir dizi Arap ülkesi, normalleşme sürecine koşan ve iletişim ve temsil ivmesini artırmak üzere insani durumdan yararlananlar listesinde yer aldı. Hepsi, yaptırımların uygulanmamasını -ABD yönetiminin bu çabalarda ilerleme kaydedilmesine- yeşil ışık olarak değerlendirdi.
Siyasi ilişkide ilerleme konusunda Avrupa ve Amerika’nın politikaları daha muhafazakâr görünüyor. Bununla birlikte Esad’ın, zedelenen imajını düzeltmek ve tekrar sahaya dönmek için deprem felaketini istismar etmesi sonucuyla karşı karşıya kalınmasına ilişkin birçok uyarı da yapılıyor. Siyasi koşullar da Esad’ın yeniden sahaya dönmesinin ve yönetimde kalkmasının herkes için daha uygun, daha az külfet gerektiren bir süreç haline gelmesini sağlayabilir.
Suriye muhalefeti, Esad rejiminin bu sahneden yararlanmasını ve tekeline almasını engelleyen, geçmişteki ve güncel suçlarını hatırlatan, sürekli ihlallerini dünyaya aktaran; Arap devletleri arasında ve uluslararası sahnede normalleşmeye koşan ülkeleri utandıran ve bu rejimin politikalarının değişmediğini ve değişmeyeceğini, işlediği suçların zamanaşımına veya istisnai durumların oluşmasına tabi olmadığını teyit eden insani ve hukuki dosyalar oluşturan paralel bir siyasi hareket oluşturma sorumluluğunu taşımaktadır.
Raporun tamamını okumak için (Arapça)
مؤسسة بحثية سورية تسعى إلى الإسهام في بناء الرؤى والمعارف بما يساعد السوريين على إنضاج حلول عملية لمواجهة التحديات الوطنية المشتركة وتحقيق التنمية المستدامة
