Yeni değişiklikler ışığında nükleer müzakerelerin geleceği… Beklenen senaryolar ve Suriye dosyasına olası etkileri
Suriye Diyalog Merkezi Politika Analiz Birimi tarafından hazırlanan analitik belge
Giriş:
2015 nükleer anlaşması İran’a nüfuzunu genişletme ve bölgesel olarak genişleme fırsatlarını verdi, özellikle de o zamanki anlaşma İran’ın bölgesel ve uluslararası rolünü görmezden gelmişti. Bu, İran’ın siyasi projesinin bölgesel yayılmacı eğilimlerinin önündeki birçok engelden kurtulması ve İran’ın çeşitli milisleri aracılığıyla bölgesel olarak genişlemesinin önünün açılması anlamına geliyordu. Böylece İran, yandaşlarına desteğini artırmak ve bölgedeki nüfuzunu ve kontrolünü pekiştirmek için ekonomik yaptırımların kaldırılmasından ve yabancı bankalarda dondurulan bazı paralarının üzerindeki yasağın kaldırılmasından yararlandı. Bu durum başta Suriye olmak üzere bölgeyi olumsuz etkiledi.
Belgede durumu herhangi bir yeni anlaşma ile tekrar etme olasılığını düşünerek, Viyana nükleer müzakerelerinin geleceğine ve bunun Suriye’deki durumun seyri üzerindeki etkisine ilişkin olası senaryoları belirlemeye çalışılıyor. Nükleer anlaşma, gerçekleştiği takdirde ABD yönetimi tarafından yürütülen, Esad rejiminin kimyasal silahlarını teslim etme anlaşmasından sonra en kötü ikinci anlaşma olarak nitelendirilen 2015 anlaşmasına benzer şekildeki Suriye konusuna yansımaları açısından değerlendirilmiştir.
Belgede şu sorular araştırılıyor:
- Avrupa önerisi ışığında nükleer müzakerelerin geleceği nedir?
- Müzakerelerde tarafların tutumlarını etkileyen faktörler nelerdir?
- Müzakerelerin gidişatını olumsuz etkileyen en önemli iç ve dış engeller nelerdir?
- Suriye konusu ve ona dahil olan güçler dengesi üzerinde beklenen gerçek etkiler var mıdır?
Belgede, betimsel analiz yaklaşımını kullanarak, Viyana müzakerelerine ilişkin olay ve gelişmelerin analiz edilmesi ve bunların uluslararası tutum ve değişimlerle ilişkilendirilmesi amaçlanmıştır. Analiz edilecek olaya göre müzakerelerin tarafları arasında tartışılan ve uzlaşılan noktalara odaklanan tümdengelim ve tematik analiz yaklaşımlarını benimseyerek bağlam, nedenler ve sonuçların kapsamlı bir fikir edinmesi hedeflenmiştir.
Yazının tamamını okumak için (Arapça)
مؤسسة بحثية سورية تسعى إلى الإسهام في بناء الرؤى والمعارف بما يساعد السوريين على إنضاج حلول عملية لمواجهة التحديات الوطنية المشتركة وتحقيق التنمية المستدامة
